Kiến thức thiết kế Game

Boss là gì? Cách thiết kế boss trong game hấp dẫn và thu hút người chơi

Boss hay còn gọi là “trùm cuối” chính là linh hồn của biết bao tựa game huyền thoại! Từ thuở sơ khai của ngành công nghiệp game, Boss đã là thách thức không thể thiếu, là cơ hội để chúng ta thể hiện kỹ năng đỉnh cao sau quãng thời gian cày level. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào để thiết kế một Boss thật ngầu? Nếu bạn đang băn khoăn về điều này, thì bài viết hôm nay chính là dành cho bạn đó! gamedesignonline sẽ chia sẻ boss là gì và những bí kíp “thần thánh” về cách tạo ra những Boss đỉnh cao, kèm theo những ví dụ cụ thể để bạn dễ hình dung.

Boss là gì?

Trong thiết kế Game, Boss (Quái trùm) là những kẻ địch siêu to khổng lồ do game điều khiển, hoạt động dựa vào Script (kịch bản có sẵn) hoặc dựa vào công nghệ mới nhất hiện tại hơn là AI (trí tuệ nhân tạo). Cuộc chiến giữa người chơi và Boss được gọi là Boss Fight – Đấu trùm, giết trùm.

boss là gì

Boss trong game Elder Ring

Các trận chiến Boss Fight thường xuất hiện ở các giai đoạn cao trào trong mạch game. Thông thường, các giai đoạn này sẽ được chia thành các mốc cụ thể và người chơi có thể dễ dàng nhận biết được. Có thể sẽ ở giai đoạn trước khi bước qua chap mới, chương mới, hoặc tiến đến để giải cứu một nhân vật nào đấy,…

Boss sẽ có sức mạnh khủng hơn rất nhiều so với các đối thủ mà người chơi đã gặp trước đó.

Tuyến nhân vật Boss đã phổ biến rất nhiều trong nhiều thể loại game. Và đặc biệt xuất hiện với tần suất cao ở những game có cốt truyện rõ ràng. Ví dụ như: RPG, Adventure, Arcade,…

Có bao nhiêu loại Boss phổ biến?

Sau khi đã hiểu rõ Boss là gì thì tùy thuộc vào kiến thức thiết kế game, bạn có thể chia Boss thành nhiều loại khác nhau. Boss có thể được phân thành 3 loại chính:

Mini Boss

Mini boss

Mini Boss hay còn được gọi là Trùm Phụ, là loại Boss không quá mạnh so với binh lính thông thường. Loại Boss này thường được sử dụng trong các trò chơi có màn chơi kéo dài. Trận đấu với Mini Boss giúp người chơi chuẩn bị và khởi động trước khi đối mặt với những đối thủ mạnh hơn. Mini Boss thường mang một phần sức mạnh hoặc có đặc điểm tương đồng với Super Boss và thường xuất hiện trong cùng bản đồ hoặc chương của cốt truyện.

  • Đánh giá sức mạnh: 3/10
  • Độ khó: Dễ

Super Boss

Super Boss hay còn gọi là Trùm Chính, là nhân vật cai quản một khu vực riêng và có hình dáng hoặc thuộc tính tương đồng với đặc điểm của vùng đất mà nó kiểm soát. Ví dụ: Bạn đang chơi với không gian của vùng đầm lầy thì Super Boss ở đây sẽ có sức mạnh của nước, vũng sình lầy, đất, cát,…

Đây là loại Boss phổ biến nhất khi thiết kế game, nó có sức mạnh áp đảo và được coi là kẻ địch mạnh nhất trong khu vực hoặc một chương nhất định. Người chơi sẽ phải vượt qua nhiều khó khăn để đánh bại được Trùm chính.

  • Đánh giá sức mạnh: 6/10
  • Độ khó: Trung bình

Final Boss

Final boss trong game

Final Boss hay còn gọi là Trùm Cuối, là nhân vật phản diện chính của cốt truyện và xuất hiện vào thời điểm kết thúc của mạch game. Trận đấu với Final Boss thường rất khó khăn, đòi hỏi người chơi phải vận dụng toàn bộ kỹ năng đã học được và thuần thục để đánh bại. Trùm cuối thường được xây dựng với kích thước khủng và sức mạnh áp đảo, thỉnh thoảng xuất hiện trong các mạch truyện để hù dọa người chơi.

Tùy vào cách thiết kế và kịch bản được soạn ra trong Game Design Document, game của bạn có thể xuất hiện một hoặc cả ba loại Boss này. Hãy chú ý đến đặc trưng của từng loại trùm khi thiết kế game để tránh gây nhầm lẫn cho người chơi về sức mạnh của chúng.

  • Đánh giá sức mạnh: 10/10
  • Độ khó: Cao

Cách thiết kế Boss Fight hấp dẫn

Để làm tốt điều này, bạn cần tạo một liên kết mật thiết giữa việc thiết kế cấp độ (Level Design) và trận đấu Boss. Vì thế nên khi thiết kế Boss trong game, bạn cần đảm bảo truyền đạt cho người chơi các mục tiêu sau:

Làm cho người chơi mong đợi các trận đấu Boss

Sau một thời gian quen thuộc với nhịp độ đơn điệu của việc tiêu diệt các kẻ địch nhỏ, lúc đấy sự xuất hiện của Boss Fight sẽ mang lại cảm giác cực kì thú vị. Thiết kế Boss trong game có thể coi là phần thưởng cho người chơi (vì khi tiêu diệt được trùm sẽ nhận đc phần thưởng), báo hiệu rằng họ đã đến hồi kết của một chương trong cốt truyện và chuẩn bị khám phá thế giới mới ở chương kế tiếp.

Đấu Boss là nơi người chơi show off kỹ năng

Đấu với boss để thể hiện kỹ năng

Một trận đấu với Boss hấp dẫn sẽ mang lại cho bạn nhiều cảm xúc hơn cho chặng đường tiếp theo, giúp người chơi nâng cao mức độ thành thạo trong việc sử dụng các kỹ năng đã học ở các giai đoạn trước đó. Điều này chỉ có thể thực hiện nếu Game Designer dẫn dắt người chơi qua một kịch bản hướng dẫn (Tutorial) tốt.

Boss Fight là một cột mốc mà người chơi cần đạt

Giống như một bộ phim hay cuốn sách hay, game cũng cần những giai đoạn cao trào (Twist). Boss Fight chính là những điểm cao trào bạn có thể mang lại cho người chơi. Bạn có thể kết hợp các nội dung khác để tăng thêm phần đặc sắc cho cao trào này, như đạt được kỹ năng mới (chẳng hạn như kỹ năng đặc trưng của Boss vừa bị tiêu diệt), nhận được vật phẩm quý hiếm của riêng boss đó, hoặc giải cứu bạn đồng hành.

Hướng dẫn cách thiết kế hành vi của Boss

Có khá nhiều cách từ đơn giản đến phức tạp để xây dựng kịch bản cho hành vi của Boss, tùy thuộc vào thể loại game và loại Boss mà bạn xây dựng. Hành vi của Boss nên được mô tả trong Game Design Document để đội ngũ của bạn có thể ước lượng được độ phức tạp và khối lượng công việc cần làm.

Mình sẽ chia sẻ với các bạn những cách đơn giản nhất. Tuy đơn giản nhưng vẫn mang lại hiệu quả đáng kể và đang được sử dụng khá phổ biến trong thiết kế game trên nền tảng di động hiện nay (các dòng Casual, Mid-core).

Kịch bản hành vi dựa trên điều kiện

Đây là cách đơn giản nhất để xây dựng kịch bản hoạt động khi thiết kế Boss trong game. Khi thỏa các điều kiện đã quy định trước, Boss sẽ hành động theo một kịch bản có sẵn. Phương pháp này dễ sử dụng nhưng cũng dễ bị người chơi “bắt bài” nếu họ tinh ý. Ví dụ:

Boss có ba kỹ năng: Kỹ năng A (tăng tốc độ di chuyển), Kỹ năng B (bắn đạn ra 8 hướng), Kỹ năng C (Hất tung người chơi sau 3 đòn đánh hoặc kỹ năng). Kịch bản hành vi Boss dựa trên phần trăm máu còn lại như sau:

  • HP < 80%: Kích hoạt kỹ năng A
  • HP < 50%: Kích hoạt kỹ năng A và B
  • HP < 30%: Kích hoạt kỹ năng A, B và C

Đây là một kịch bản hành vi đơn giản khi thiết kế Boss trong game, với điều kiện kích hoạt dựa trên máu của Boss. Còn nhiều cách thiết kế Boss khác dựa vào các điều kiện khác, như ra chiêu khi đủ Stamina hoặc kích hoạt kỹ năng khi đầy thanh “nộ”.

Xây dựng Cây hành vi (Behavior tree)

Behavior tree cho boss trong game

Khi bạn đã thành thạo việc sử dụng kịch bản hành vi cho Boss dựa trên điều kiện, nhưng giải pháp đơn giản này vẫn chưa thỏa mãn nhu cầu sử dụng, mình khuyến nghị áp dụng giải pháp xây dựng Cây Hành Vi cho Boss.

Giải pháp này có thể xem như một dạng thô của AI (trí tuệ nhân tạo) thay cho dạng scripting (kịch bản có sẵn) ở trên. Điểm khác biệt lớn nhất của phương pháp này là việc cung cấp cho Boss khả năng lựa chọn dựa trên tình huống xảy ra, làm cho hành vi của Boss đa dạng và tự nhiên hơn.

Cây hành vi sẽ cần các yếu tố sau:

  • Danh sách các hành vi của Boss.
  • Các tiêu chí lựa chọn kích hoạt hành vi.
  • Các biến số và sai số đi kèm.

Lời kết

Trên đây là toàn bộ chia sẻ của mình về boss là gì và cách để thiết kế boss hấp dẫn cho người chơi. Thiết kế Game cho Boss là một trong những công việc thú vị của một Game Designer, họ sẽ phải soạn kịch bản để làm cho người chơi khó có thể vượt qua được Boss để có thể kích thích người chơi phải dành thời gian ra để cày cuốc game của họ.

Xem thêm:

Chuyên mục
Kiến thức thiết kế Game
17
Công cụ thiết kế Game
16
Thể loại Game
10
Đánh giá Game: PC, Console, App Mobile
10
Thuật ngữ Game
8